Mga Sinulat ni Rizal sa London

* La Vision del Fray Rodriguez - isang satirikong polyeto na sinulat nni Rizal laban kay Padre Jose Rodriguez at kanyang ginamit na pangalan dito ay Dimas Alang, nalathala sa Barcelona. Dito ay labis na tinuya ni Rizal si Padre Rodriguez sa labis nitong katangahan.

* Sa polyetong La Vision del Fray Rodriguez ay naipakita ni Rizal ang kanyang (a) mataas na kaalaman sa relihiyon at (b) kahusayan sa panunudyo.

* Liham sa mga Kadalagahan ng Malolos - isang sulat na ipinadala ni Rizal sa mga dalaga ng Malolos na noon ay humiling sa pamahalaan na pagkalooban sila ng pagkakataon na mag-aral ng wikang Espanyol kahit ito ay laban sa kagustuhan ng prayle paroko ng Malolos, Bulacan.

* Ang nilalaman ng Liham sa Mga Kadalagahan ng Malolos ay ang mga sumusunod na pagpapayo ni Rizal sa mga kababaihan:

* Ang mga inang Pilipina ay dapat magturo sa kanilang mga anak ng pag-ibig sa Diyos, bayan at sa sangkatauhan.

* Dapat na ang mga inang Pilipina makatulad ng mga ina sa Sparta na nasisiyahan na makita ang kanilang mga anak na lumalaban para sa kalayaan ng bayan.

* Dapat ingatan ng mga kababaihan sa Pilipinas ang kanilang karangalan at dignidad.

* Dapat sikapin ng mga kababaihang Pilipina na maging edukado, maliban pa sa pagpapanatili ng kanyang mga likas na katangian.

* ang pananampalataya ay hindi lamang ang mahabang dasal, pagsuot ng mga krusipiho at kagamitang pang-relihiyon sa katawan, kundi bagkus ang pamumuhay ng tunay na Kristiyano na may mabuting moral at kaugalian.

* Sumulat din si Rizal ng dalawang artikulo sa Trubner's Record isang pahayagang Ingles sa London na may pamagat na Specimens of Tagal Folklore at Two Eastern Fables.

  Ang Romansa kay Gertrude Beckett

* Gertrude Beckett - anak na babae ng kanyang kasero sa London at tinawag niya ito sa palayaw na Getie. Naging malapit ang dalawa, dahilan sa tinutulungan ng dalaga si Rizal sa kanyang mga gawain tulad ng paghahalo ng pintura sa kanyang pagpipinta at paghahanda ng claypara sa kaniyang iskultura. Tinawag ni Getie si Rizal sa palayaw na Petie.

2.Ngunit bago pa man mabuo ang isang pag-ibig, si Rizal ay lumayo kay Gertrude Beckett dahilan sa kanyang mas mahalagang misyon sa buhay.

3.Bago umalis si Rizal sa London, kanyang tinapos ang apat na gawang lilok na may pamagat na :

a. Promotheus Bound

b. Triumph of Death Over Life

c. Triumph of Science Over Death

d. Ang ulo ng magkapatid na dalagang Beckett

1. Marso 19, 1889 - nagpaalam si Rizal sa pamilyang Beckett at nilisan ang London patungo ng Paris.

 SA LONDON

Mga Dahilan ng Pagtira sa London

* Mapahusay ang kanyang kaalaman sa wikang Ingles

* Pag-aralan at iwasto ang aklat na Sucesos de las Islas Filipinasna isinulat ni Morga.

* Ligtas ang London sa kanyang pakikipaglaban sa kalupitan ng mga dayuhan sa Pilipinas.

Pagtawid sa Atlantiko

* Sakay ng barkong City of Rome si Rizal ang nagsilbing interpreter ng mga pasahero bunga ng kanyang kaalaman sa maraming wika.

* Pianahanga ni Rizal ang kanyang mga kapwa pasahero sa kahusayan niya sa paglalaro ngyoyo.

* Nakipagtalakayan sa mga mamamahayag na Amerikano ukol sa suliranin ng sangkatauhan. napansin ni Rizal ang kahinaan ng mga ito sa kaalaman sageopolitics.

* Dumating si Rizal sa Liverpool, England noong Mayo 24, 1888 at nagpalipas ng gabi sa Hotel Adelphi.

Ang Buhay ni Rizal sa London

* Dumating si Rizal sa London ngMayo 25, 1888.

* Pansamantalang nanirahan si Rizal sa bahay ni Antonio Ma. Regidor na isang takas na Pilipino sa Marianas noong 1872 at nagtatrabaho bilang abogado sa London.

* Nakahanap ng isang bahay na matitirahan si Rizal sa London at may address na 37 ChalcotCrescent, Primrose Hill.

* Ang may-ari ng nasabing bahay paupahan ay ang pamilyang Beckett na isang organista ng Katedral ng St. Paul.

* Ang bahay ng mga Beckett ay nasa magandang lokasyon, malapit sa British Museum.

* British Museum - ang pambansang aklatan ng England na nagtataglay ng napakarami at mga di-karaniwang mga aklat. Dito ginugol ni Rizal ang kanyang maraming araw sa London sa pamamagitan ng pagsasaliksik sa nabanggit na aklatan.

Mga Balita sa Mula sa Pilipinas

* Masamang Balita

* pag-uusig sa mga makabayang Pilipino na lumagda sa Manipestong laban sa mga Prayle na iniharap ni Doroteo Cortes. Ang manipesto ay nilagdaan ng 800 na Pilipino at isinulat ni Marcelo H. del Pilar na humihiling sa pagpapa-alis ng mga prayle sa Pilipinas.

* pag-uusig laban sa mga kasama sa lupa sa Calamba, kabilang dito ang pamilya ni Rizal dahilan sa kanilang ginawang petisyon para sa repormang agraryo.

* Malubhang paninira nina Senador Salamanca at Vida sa Cortes ng Espanya laban sa Noli Me Tangere , gayundin ng mga manunulat na sina Wenceslao Retana at Pablo Feced sa mga pahayagang Espanyol.

* Ang bayaw ni Rizal na si Manuel Hidalgo ay ipinatapon ni Gobernador Weyler ng walang anumang ginanap na paglilitis.

* Dinakip ng mga Espanyol si Laureano Viado na kaibigan ni Rizal sa Maynila dahilan sa nahulihan ng mga Espanyol ng sipi ng Noli Me Tangere sa kanyang bahay.

 Magandang Balita

* abalitaan ni Rizal ang ginawang pagtatanggol ni Padre Vicente Garcia sa nobelang Noli Me Tangere laban sa pagbabatikos ng mga prayle.

Ang Anotasyon ng Sucesos ni Morga

* Sucesos de las Islas Filipinas -isang aklat na sinulat ni Morga noong 1609 ukol sa mga kaganapan sa Pilipinas.

* Binasa din ni Rizal ang mga aklat na sinulat nina Chirino, Colin, Argensola, at Plasencia ukol sa mga dating kaugalian ng mga Pilipino sa unang bahagi ng pananakop ng mga Espanyol sa bansa.

* Sa kanyang sulat ay sinabi niyang mahusay ang aklat ni Morga dahilan sa wala siyang kababawan at kayabangan na tulad ng sa mga prayle, simple ngunit ang kanyang mensahe aynasa pagitan ng bawat hanay ng mga salita.

* Sa loob ng sampung buwan ay naging abala si Rizal sa kanyang pagsasaliksik pangkasaysayan sa London.

* Dahilan sa labis na kaabalahan ay kanyang tinanggihan si Mariano Ponce sa alok nito na maging patnugot ng isangh pahayagan na sasagot sa mga paninira ng mga Espanyol laban sa mga Pilipino.

* Habang naninirahan sa London, si Rizal ay gumawa ng saglit na pagbisita sa Paris upang basahin ang ilang mga babasahing materyal sa Bibliotheque Nationaleo pambansang aklatan ng Pransiya.

* Binisita din panandali ni Rizal ang Madrid at Barcelona upang alamin sa mga Pilipino ang kanilang ginagawang pagkilos para sa reporma sa Pilipinas. Sa unang pagkakataon ay nakita ni Rizal si Marcelo H. del Pilar at Mariano Ponce, ang dalawang higante ng kilusang propaganda.

* Nagbalik si Rizal sa London noong Disyembre 24, 1888 at nagdaos ng Pasko at Bagong Taon sa tahanan ng mga Beckett . Nagpadala si Rizal ng regalo kay Blumentritt at Dr. Czepelak.

   Ang Aktibong Pakikilahok sa Kilusang Propaganda

* Itinatag ng mga Pilipino sa Barcelona ang isang makabayang samahan na tinawag na Asosacion La Solidaridad na pinasinayaan noong Disyembre 31, 1884.

* Sa pamamagitan ng nagkakaisang boto, si Rizal ay nahalal na Pangulong Pandangal ng Asociacion La solidaridadbilang pagkilala sa kanyang pamumuno sa lahat ng mga makabayang Pilipino sa Europa.

* Nagpadala si Rizal ng isang liham sa Asociacion La Solidaridad na nagpapasalamat sa kanilang pagtitiwala at pagpapayo sa ikapagtatgumpay ng samahan.

* Noong Pebrero 15, 1889 itinatag ni Graciano Lopez Jaena sa Barcelona ang pahayagang makabayan na amy pamagat na La Solidaridad na lumalabas tuwing ikalawa at huling linggo ng buwan at nagsilbing pahayagan ng kilusang propaganda.

Mga layunin ng Pahayagang La Solidaridad

* Isulong ang isang mapayapang pagbabagong politikal at panlipunan sa Pilipinas

* Ipakita sa mga mambabasa ang kalunus-lunos na kalagayan ng Pilipinas upang malapatan ng lunas ng pamahalaang Espanya.

* Labanan ang mga paring Espanyol sa Pilipinas na noon ay siyang kumokontrol ng pamahalaan.

* Isulong ang kaisipang liberal at kaunlaran.

* Isulong ang makatuwirang karapatan ng mga Pilipino para sa buhay, demokrasya, at kaligayahan.

     Pinayuhan ni Rizal ang mga miyembro ng pahayagang La Solidaridad na maging

makatotohanan at tapat sa kanilang mga isusulat upang igalang ng mga mababasa ang kanilang

opinyon. Sinabi din ni Rizal na huwag gayahin ang mga mamahayag na binabayaran ng mga

prayle na gumagamit ng pandaraya at mga bulgar na salita.

Los Agricultores Filipino - ang unang artikulo na isinulat ni Rizal para sa pahayagang La

Solidaridad at nalathala noong Marso 25, 1889. Sa nasabing artikulo ay kanyang sinabi na

ang dahilan ng pagiging paurong ng mga magsasakang Pilipino ay ang napakaraming balakid

sa kanyang pagsulong tulad ng mga mahihigpit na pinuno, mga magnanakaw, sakunang mula

sa kalikasan, sapilitang paggawa, at marami pang mga salik na hindi magbibigay daan sa pag-

unlad ng kabuhayan ng mga magsasaka at ng sining ng agrikultura sa bansa.

ESTADOS UNIDOS

Ang Paglalakbay sa Amerika

* Abril 28, 1888 - dumating ang barkong Belgic sa daungan ng lunsod ng San Francisco.

* Hindi pinayagan ang mga pasahero na makababa ng barko at sila ay kinuwarentenas dahilan sa takot ng mga Amerikano na ang mga ito ay mayroong sakit na kolera.

* Nabigla si Rizal sa dahilang noong panahong iyon ay walang epidemya ng kolera sa Malayong Silangan at ang konsul ng Estados Unidos sa Hapon ay nagbigay ng patunay na walang epidemya ng nasabing sakit sa Hapon.

* Nalaman ni Rizal na ang dahilan ng kuwarentenas ay upang hind makapasok agad ang mga manggagawang Tsino sa Estados Unidos na ayaw ng mga Amerikanong manggagawa. Pag pumasok ang mga manggagawang Tsino ay matatalo ang nakaupong presidente ng Amerika sa nalalapit na eleksiyon.

* Kahit na may kuwarentenas ay pinayagan ng mga Amerikano na makapasok ang 700 bales ng sutla na mula sa Tsina na hindi man lamang pinapausukan ng gamot.

* Nakaalis si Rizal at mga biyahero mula sa primara klaseng kabina mula sa kuwarentenas pagkatapos ng isang linggo. Ang mga Hapon at Tsino ay ikinulong pa ng mas mahabang panahon.

* Tumuloy si Rizal sa Palace Hotelsa kanyang panahon ng pananatili sa San Francisco.

* Mula sa San Francisco ay tinawid ni Rizal ang kalawakan ng Estados Unidos hanggang sa lunsod ng New York.

* Narating ni Rizal ang New York noong Mayo 3, 1888 at kaniyang sinabi na ang lunsod ay isang napakalaking bayan.

* Mula sa New York si Rizal ay sumakay ng barkong City of Rome na nagdala sa kanya patungo ng London.

* Mga Impresyon ni Rizal sa Amerika

Mabuting Impresyon

- ang kaunlaran ng Estados Unidos ay makikita sa kanyang malalaking lunsod, malawak ang bukid, at lumalagong mga industriya at abalang mga pabrika.

- Ang pagiging masigasig ng mga mamamayang Amerikano.

- Ang likas na kagandahan ng bansa.

- Ang mataas na antas na pamumuhay ng tao.

- Ang magandang pagkakataon para sa mga dayuhang manggagawa.

Masamang Impresyon

          Ang kawalan ng pagkakapantay ng mga lahi. Ang Amerika ay isang magandang bayan para sa mga puti at hindi sa mga taong may kulay ang balat.

  Ang Pagdating sa Japan

* Pebrero 28, 1888 - duamting si Rizal sa Yokohama at tumigil sa Grand Hotel.

* Mula sa Yokohama nagtungo si Rizal sa Tokyo na siyang punong lunsod ng nasabing bansa.

Sa Tokyo

* Juan Perez Caballero - opisyal ng Espanya sa Tokyo na bumisita kaay Rizal sa hotel at inanyayahan si Rizal na manirahan sa gusali ng legasyon.

* Tumira si Rizal sa legasyon ng Espanya sa tokyo dahilan sa mga sumusunod:

• -Makatitipid siya ng malaki kung sa legasyon maninirahan
• -Wala naman siyang itinatago sa mga Espanyol

* Sa kaniyang paninirahan sa legasyon ay naging matalik niyang kaibigan si Juan Perez Caballero at kanyang sinabi na ang diplomat ay isang bata, matalino, at mahusay na manunulat.

* Sa unang araw ni Rizal sa Tokyo ay napahiya si Rizal sa dahilan na napagkamalan na isang Hapon na hindi marunong magsalita ngnihongo.

* Napilitan si Rizal na mag-aral ng wikang nihongo at natutunan niya ito sa loob ng ilang araw lamang.

* Pinag-aralan din ni Rizal angkabuki, sining, musika, at jujitsu.

* Nakatagpo ni Rizal sa Tokyo ang mga musikerong Pilipino.

A.Ang Impresyon ni Rizal sa bansang Hapon

* Ang impresyon ni Rizal sa bansang Hapon

- Ang kagandahan ng bansa

- Kalinisan, pagiging magalang, at kasipagan ng mga Hapon

- Magandang kasuutan at kasimplehan ng mga Haponesa

- Kakaunti ang magnanakaw sa Tokyo

- Halos walang pulubing makikita sa lansangan.

   

 *Seiko Usui - ang babaing inibig ni Rizal noong siya ay nasa bansang Hapon at mas kilala siya sa katawagang ibinigay ni Rizal na O-Sei-San.

 * Nakita ni Rizal si O-Sei-San sa labas ng legasyon ng Espanya sa Tokyo na kung saan malapit ang tinitirhan ni O-Sei-San.

* Inabangan ni Rizal sa kanyang pagdaan sa harapan ng legasyon at siya ay ipinakilala ng hardinero ng legasyon kay O-Sei-San na isang manggagamot na mula sa Maynila at panauhin ng legasyon. Sumagot si O-Sei-San sa salitang Pranses at Ingles.

* Buhat noon ay araw-araw nagkakatagpo si Rizal at O-Sei-San at nakasama ni Rizal sa pamamasyal sa mga magagandang lugar ng lunsod ng Tokyo.

* Napamahal si Rizal kay O-Sei-San dahilan ang una ay bigo kay Leonor Rivera at biktima ng kawalan ng katarungan.

* Si O-Sei-San ay anak ng isang samurai 23 at walang karanasan sa pag-ibig. Ang magkatulad nilang interes sa sining ang nagbigay daan sa kanilang pag-ibig.

* Nakita ni Rizal kay O-Sei-Sanang kaniyang ideal na babaing iibigin. Si O-Sei-San ay maganda, mapanghalina, mahinhin at matalino.

* Naibigan ni O-Sei-San si Rizal dahilan sa maginoo, magalang at pagkakaroon ng maraming kaalaman.

* Tinulungan ni O-Sei-San si Rizal sa maraming paraan ng higit sa isang katipan. Si O-Sei-San ay nagsilbing kasama ni Rizal sa pamamasyal, interpreter at tagapagturo.

* Ang kagandahan ni O-Sei-San ay halos bumihag kay Rizal na manirahan sa Hapon at tanggapin ang magandang hanapbuhay na inaalok ng legasyon ng Espanya sa Tokyo.

* Pinili ni Rizal ang paglilingkod sa bayan kaysa sa pakasalan si O-Sei-San .

* Naging tapat si O-Sei-San kay Jose Rizal nag-asawa lamang ito noong 1897 pagkatapos na bitayin si Rizal. Napangasawa ni O -Sei-San si Alfred Charlton na isang Ingles na isang guro ng kemistriya sa Tokyo.

Pag-alis sa Japan

* Abril 13, 1888 - petsa ng umalis si Rizal sa Yokohama patungo ng Amerika sakay ng barkong Belgic.

* Sa kanyang paglalakbay sa Pasipiko ay nakatagpo ni Rizal sa barko ang mag-asawang Reinaldo Turner at Emma Jacson. Itinanong ng kanilang anak kung kilala niya si Richal na sumulat ng Noli Me Tangere . Sinabi niya sa mga bata na siya si Rizal.

* Techo Suhiro - isang Hapon na nakasabay ni Rizal sa barko. Siya ay mamamahayag, nobelista, at tagapagtanggol ng karapatang pantao sa Hapon.

- Magkatulad si rizal at Techo sa dahilan sa silang dalawa ay pinaalis sa kanilang mga

bansa ng isang mapagmalupit na pamahalaan.

- Kapwa sila mga lalaki ng kapayapaan na gumamit ng lakas ng panulat sa pagtuligsa sa kabuktutan na nagaganap sa kanilang bansa.

- Nagtungo sila sa ibang bansa upang doon ipagpatuloy ang kanilang pakikipaglaban para sa karapatan ng kanilang mga kababayan.

- Kapwa sila mayroong misyon na palayain ang kanilang bansa sa mga mapaniil na pinuno ng pamahalaan.

Biyahe Patungo sa Hongkong

1.Peberero 3, 1888 - sumakay si rizal ng barkong Zafiro patungo ng Hongkong at nakarating sa Amoy, China noong Pebrero 7,1888.

2.Hndi lumabas si Rizal ng Amoy bunga ng tatlong dahilan:

a.hindi mabuti ang kanyang pakiramdam

b.umuulan noon ng malakas

c.narinig niya na ang lunsod ay marumi.

1.Victoria Hotel - dito nanuluyan si Rizal sa pagdating sa Hongkong

2.Jose Sainz de Varanda - isang opisyal na Espanyol na sumusubaybay o nagmamanman kay Rizal sa Hongkong.

3.Nakatagpo ni Rizal sa Hongkong ang mga Pilipinong takas mula sa Marianas na hinuli ng mga Espanyol noong 1872.

4.Nakatagpo ni Rizal sa Hongkong si Jose Basa isang abogadong tumakas sa Marianas aat biktima ng terorismo ng Espanya ng 1872.

Pagbisita sa Macao

1. Kiu Kiang - ang barkong sinakyan ni Rizal at Basa patungo sa Macao noong Pebrero 18, 1888 at nakita niya dito si Jose Sainz de Varandana sumusunod sa kanya.

2.Don Juan Francisco Lecaros - Pilipino na nakapag-asawa ng Portugess at sa kanyang bahay si Rizal ay nanuluyan habang sila ay nasa Macao.

Karanasan sa Hongkong

1. Naobserbahan ni Rizal ang mga sumusunod sa Hongkong;

a. Maingay na pagdiriwang ng Bagong Taon ng Pebrero 11- 13, 1888.

b. Ang kaibahan ng tanghalan ng mga Tsino at paraan ng pagganap at paglalarawan ng mg galaw ng mga tauhan.

c. Ang masaganang piging kung saan ang mga panauhin ay inaanihan ng labis na pagkain.

d. Ang mga Dominikano ang pinakamayamang ordeng pangrelihiyon sa Hongkong dahilan sa pag-aari ng maraming mga bahay paupahan, at malaking halagang salapi na nakadeposito sa mga bangko na tumutubo ng malaking interes.

Paglisan sa Hongkong

      Pebrero 22, 1888 - nilisan ni Rizal ang Hongkong sakay ng barkongOceanic na pag-aari ng mga Amerikano at kanyang patutunguhan ay ang bansang Hapon.